GUT

GUT, düzenli akut alevlenmeler ile seyreden ve çok ağrılı eklem iltihabına neden olan kronik otoinflamatuar bir hastalıktır. Gut hastalığı, kanda ürik asit fazlalığından oluşur. Bu durumda eklemler ve çevre dokularda ürik asitlerin birikmesi ürik asit kristallerini oluşturabilmekte ve buna bağlı eklem iltihabı ile kendini gösteren gut ataklarına neden olmaktadır.

Gut, bilinen en eski hastalıklardandır. Mısırlılar, hastalığı MÖ 2640 yılında kaydetmiş ve antik Yunan doktoru Hipokrat buna "ayak kapanı" demiştir. Daha yakın zamanlarda "aristokratik bir hastalık" olarak görülmüş ve sadece pahalı gıda ve içecekleri alabilen kişilerde görüldüğü düşünülmüştür.

Ne sıklıkla görülür?

Gut, gelişmiş ülkelerde ve özellikle ileri yaş yetişkin erkeklerde sık görülür. Avrupa’da gut hastalığı olanların sayısı, 100 kişide 1 ile 5 arasında değişir.^{[3, 4, 6]} Gut, en sık 40 yaş üzerindeki erkeklerde ve menopoz sonrası kadınlarda görülür. Guttan etkilenen kişilerin sayısı  yıllardır artmaktadır.

Çeşitli bölgelerde gut sıklığı ^[1–11],

Belirtileri nelerdir?

İnflamasyon (kızarıklık, şişme) dışında akut gut ataklarında sıklıkla çok şiddetli ağrı da olur. 8-12 saatten sonra maksimum şiddete ulaşır.  Gut, sıklıkla uzuvlarda görülür ve genellikle ayak başparmağının büyük eklemi olmak üzere tek bir eklemi etkiler.

Gut hastaları sıklıkla hafif ateş, üşüme ve kendini iyi hissetmeme gibi tüm vücudu etkileyen belirtiler yaşarlar. Tedavi edilmezse ilk krizin en şiddetli evresi genellikle 3-4 gün sürer ve ağrı sonraki 3-4 gün içinde giderek azalır. Daha sonra ağrı ve inflamasyon tipik olarak kendiliğinden kaybolur.

Hastalığın seyri boyunca neler yaşanır?

GUT' tan etkilenen eklemler ve diğer vücut kısımları (Referanslara uygun olarak modifiye edilmiştir)^[12]

Nedeni nedir?

Gut, otoinflamatuar bir durumdur yani doğal bağışıklık sistemi, uygunsuz bir şekilde aktif hale gelir. Bir akut gut nöbeti sırasında, eklemde ürik asit kristallerinin bulunması bağışıklık sisteminin bir habercisi olan IL-1ß salınmasına neden olur ve bu durum bir inflamatuar tepki oluşturur.^{[16] [12]}

Ürik asit kristalleri eklemlerde IL-1ß salınımını destekler ^[17]

Son Güncelleme Tarihi: 28 Şubat 2022

Kaynaklar
[1] Badley E, DesMeules M: Arthritis in Canada: an ongoing challenge. Public Health Agency of Canada, 2003.
[2] Lawrence RC, et al. Arthritis Rheum. 2008; 58: 26–35.
[3] Annemans L, et al. Ann Rheum Dis. 2008; 67: 960–6.
[4] Zalokar J, et al. Sem Hop Paris. 1981; 13-14, 664–70.
[5] Cañete J. ed. Manual SER de Enfermedades Reumáticas. Spanish Society of Rheumatology, 2008.
[6] Anagnostopoulos I, et al. BMC Musculoskelet Disord. 2010;
11: 98.
[7] Joshi VL, Chopra A. J Rheumatol. 2009; 36: 614–22.
[8] March L. Australian Institute of Health and Welfare, 2006.
[9] Klemp P, et al. Ann Rheum Dis. 1997; 56: 22–6.
[10] Zeng Q, et al. Chin Med J (Engl). 2003; 116: 66–9.
[11] Miao Z, et al. J Rheumatol. 2008; 35: 1859–64.
[12] Terkeltaub R, Edwards NL. Gout: Diagnosis and Management of Gouty Arthritis and Hyperuricemia. New York: Professional Communications; 2010.
[13] Mandell BF. Cleve Clin J Med. 2008; 75 (Suppl 5): S5–8.
[14] Schumacher HR. Cleve Clin J Med. 2008; 75 (Suppl 5): S2–4.
[15] Edwards NL. Gout: Clinical features. In: Klippel JH, Stone JH, Crofford LJ, White PH, eds. Primer on the Rheumatic Diseases. 13th ed. New York: Springer; 2008: 241–249.
[16] Dinarello CA. Arthritis Rheum. 2010; 62(11): 3140–4.
[17] Busso N. Arthritis Res Ther. 2010; 12: 206–13.